🎹 Nitesh Goswami 💻

 જે લોકો સ્ટોક માર્કેટમાં અથવા મ્યુચુઅલ ફંડમાં રોકાણ કરે છે એમને "પોર્ટફોલિયો" એટલે શું એ ખબર હશે. પોર્ટફોલિયો મતલબ જાણે એક બેંક એકાઉન્ટ, જે તમે રોકાણ કરેલું છે એની બધી માહિત એમાં હોય, ક્યારે કેટલું અને અત્યારે એમાં શું વળતર છે એ બધી માહિતી દર્શાવે....  એમાં માર્ત્ર "પૈસા" ની વાત છે... મારા પૈસા! વધારે પૈસા!! ડિજિટલ પોર્ટફોલિયો પણ સ્ટોક માર્કેટ કે મ્યુચુઅલ ફંડ માત્ર એક "ડિજિટલ" વસ્તુ છે, જે તમે મોબાઈલ કે કોમ્પ્યુટરથી કરો છો. અને જ્યાં સુધી તમે એ તમારા પૈસાને ઉપાડતા નથી, ત્યાં સુધી તો એ માત્ર દેખાય છે, આવતા સમયમાં વધી પણ જાય અને ઘટી પણ જાય. શું ખબર ન કરે નારાયણ ને તમને કઈંક થઇ જાય તો એ તમારા "ડિજિટલ" પૈસા ત્યાંના ત્યાં "ડિજિટલ" જ રહી જાય! વાસ્તવિક પોર્ટફોલિયો પણ હું અહીંયા વાત કરવા માંગુ છું એક બીજા પ્રકારના "પોર્ટફોલિયો"ની જે ડિજિટલ નથી, પણ વાસ્તવિક છે. મને રસ છે કામ કરવામાં. ભલે તમે કોઈ પણ ધંધો કે નોકરી કરો, એમાં કોઈ પણ કામ કરો એ વાસ્તવિક હોય છે, જેની અસર સમાજમાં, એ કંપનીમાં, કોઈ વ્યક્તિ પર, કોઈ પરિસ્થિતિમાં પડે છે... તમે એક ...

   સોની લિવ પર ઇન્ડિયન આઇડોલ સીઝન 15 માં સ્નેહા શંકર એક પ્રખ્યાત ઠુમરી ગાઈ "યાદ પિયાકી આયે...." બહુ જ બહુ જ સુંદર... એ સાંભળીને બધાને આંખમાં આંશુ આવી જાય! શું જબરદસ્ત દર્દ છે આમાં... કારણ રાગ: કૌશિક ધ્વનિ (ભિન્ન ષડજ). હાર્મોનિયમ શીખતી વખતે આ રાગ મેં શીખેલું છે... થાટ બિલાવલનું રાગ છે, એમાં ફિલ્મી ગીતો નથી, ગઝલો છે.. બહુ પ્રચલિત રાગ નથી.... પણ આ એક જ ઠુમરી કાફી છે.... અદભુત કમલ છે... ખાસ કરીને સ્નેહાએ શું ગાયું છે... વાહ! અદભુત, જોરદાર, કમાલ ....♥♥♥

फूल और कांटे  ફિલ્મ તો આપણે ઘણાંએ જોઈ હશે... એનાં ગીતો આજે પણ સાંભળીયે છીએ. પણ અહીંયા એની વાત નથી કરવી. ગઈ કાલે હું સાંજે વોક પર નીકળ્યો ત્યારે જોયું કે એક ફૂલ વેચતો વેપારી પોતાની પાસે ફૂલો અને વજન કાંટો લઈને બેઠો છે! મારાં જેવા લોકો કે જે ને લખવાનો શોખ હોય એને એના પરથી કંઇક લખવાનું મન થાય!! ફૂલ જેને આપણે પસંદ કરીએ છીએ એની સુગંધ અને સૌંદર્ય ના કારણે. જે ભગવાનના ચરણો માં ચડે છે. પણ વેંચાય છે વજનથી! ફૂલ અને વજન કાંટો એકદમ વિરોધાભાષી છે.... ક્યાં સુગંધ અને સૌંદર્ય અને ક્યાં વજન....વજન તો પત્થર જેવી કઠોર વસ્તુનો હોય, ફૂલ જેવી કોમળ વસ્તુનો નહિ! જિંદગીમાં ઘણી વસ્તુ જે કોમળ છે એનો મહત્વ વધારે હોય છે, જેનો તોલ માપ ન હોય, જેને જોઈ ન શકાતી હોય. જેમ કે હવા. જેને આપણે શ્વાસમાં લઈએ છીએ અને જેના થકી આપણું અસ્તિત્વ છે.. એનો કોઈ વજન નથી! જેમ કે પ્રેમ. એનો કોઈ વજન ન હોય, તોલ માપ ન હોય... "તું મને કેટલો પ્રેમ કરશ?" એ પ્રશ્ન જ સાવ ખોટો છે.... પ્રેમનો તોલ માપ ન હોય, કોઈ વજન નથી કે એનો વજન કરીએ... શરીરનો વજન છે, જે સ્થૂળ છે. પ્રેમ સૂક્ષ્મ છે.... સુક્ષ્મનો મહત્વ સ્થૂળ કરતાં વધારે છે!

એક દિવસ હું મિત્રનો વોટ્સએપ સ્ટેટસ જોતો હતો, એ જૂના ગીતો પોસ્ટ કરતો હોય છે... એણે એક વખત આ ગીત પોસ્ટ કર્યું... આઈ આઈ આઈ તેરી યાદ આયી...1983 માં આવેલી રોમાન્સ ફિલ્મનું આ ગીત છે. સંગીત છે આર ડી બર્મનનું. રાગ છે ભૈરવી... શબ્દો અને પરિસ્થિતિ પ્રમાણે દર્દ છે, જુદાઈ છે. એને ધ્યાનમાં રાખીને રાગ ભૈરવી પસંદ કર્યું છે... જે બિલકુલ બંધ બેસે છે. અંતરામાં "આ ગયા ફૂલો કા મોસમ" ની શરૂઆત જ શુદ્ધ ગાંધાર થી કરી છે, શાસ્ત્રો પ્રમાણે કોમળ ગાંધાર લાગે છે, પણ ખૂબીની વાત એ છે કે ફિલ્મ અને એ સિવાય બારેય સ્વરોનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. એટલે સંગીતકાર ને ઘણી સ્વતંત્રતા અને પોતાની સર્જન શક્તિ દેખાડવા માટે તક મળે છે....  આની પહેલાં મેં જગજીતસિંહ અને લતા મંગેશકરની ગઝલ "ધૂઆ બના કે ફિઝામે, ઉડા દિયા મૂજકો" વિષે લખ્યું હતું, એ પણ રાગ ભૈરવી અને એમાં પણ શુદ્ધ ગાંધાર અને એમાં પણ શુદ્ધ ગાંધાર... પણ છતાં કેટલું અલગ લાગે છે... આ જ જાદુ છે રાગ, સુર અને સંગીતનો.... આ ગીતનો સ્ટેટસ જોયું ત્યારે આ ગીત એટલો ગમ્યો કે એને મે મારી મોબાઇલનો રીંગ ટોન રાખી દીધો... શરૂ માં જે ફ્લૂટ વાગે ચેબે બહુ મસ્ત છે.....

આલ્બમ: સજદા જિંદગીમાં જો કોઈ એક જ વસ્તુ મને પસંદ કરવાની કહે તો હું શું કહું?  જવાબ મારો એકદમ સ્પષ્ટ છે... રાગ ભૈરવી.... કારણ આ જગજીતસિંહ અને લતા મંગેશકરનો આલ્બમ "સજદા".... ધુઆ બના કે ફિઝામેં ઉડા દિયા મુજકો..... શાંતિ છે, દર્દ છે, અને ભૈરવી નો એક અલગ જ સ્વરૂપ છે.... જગજીતસિંહ એ રાગ અને સૂરમાં કમાલ કર્યું છે તો લતા મંગેશકરે બહુ જોરદાર ગાયું છે.... ફિઝાજા મેં પર ભૈરવી માં શુદ્ધ ગાંધાર નો પ્રયોગ કરીને જબરદસ્ત કમાલ કરી છે.... વાહ.... જગજીતસિંહ વાહ.... ! 

  આમ તો ઘણાં બધાં ખૂબસૂરત અને સુગંધી ફૂલો છે... કુદરતમાં સૌંદર્ય અને વિવિધતાની કોઈ કમી નથી. પણ આપણે સૌ કોઈને પોતાની પસંદગી હોય છે. આ બધાં ફૂલોમાં મારી પણ એક પસંદગીનો ફૂલ છે - સૂર્યમુખી! કારણ? એને સૂર્ય સાથે સંબંધ છે.... સૂર્ય જ્યાં સૂર્યમુખીનો ચહેરો ત્યાં... એ પોતાની દિશા સૂર્ય સાથે બદલતો રહે છે.... સૂર્ય એક બહુ વિશાળ છે, પૃથ્વીથી અનેક ઘણો વિશાળ, એના કારણે જ પૃથ્વી પર જીવન છે. એ પ્રકાશ છે. અંધકારને દૂર કરે છે. ઊર્જાવાન છે. તાકાત છે. આશા છે. જીત છે. જ્યાં કો નિરાશા નથી. આગળ વધવાનો, ગતિનો પ્રતીક છે.... પોતે સ્થિર છે, પણ એના કારણે ગ્રહો એની પ્રદક્ષિણા કરે છે.સૂર્યમુખી સૂર્યનો દીવાનો છે. એને આ સૂર્યના ગુણો ગમે છે, એનાથી પ્રભાવિત છે. એનો નામ પણ એનાથી છે. મને સૂર્યમુખી ગમે છે, કારણ કે મને ગતિમાન હોવું ગમે, મને ઊર્જાવાન હોવું ગમે... મને આળસ અને લલ્લુ પંજુ હોવું ન ગમે. મને આગળ વધવું ગમે, કંઇક કરી બતાવવું ગમે. હું જ્યાં પણ હોઉં એમાં હું શું યોગદાન આપી શકું અને શું સારું કરી શકું એમાં મને રસ છે. લોકોની નિંદા કરવામાં અને આજુબાજુની પરિસ્થિતિમાં ફરિયાદો કરવાનું મને પસંદ નથી. હું હંમેશા રાજાની મ...

Google Photos Link ->   https://photos.app.goo.gl/fnmzUYPjHgrsGu4q6 After Effect Animation 👇

એક જ રાગમાં બંને સ્વર (શુદ્ધ/કોમળ/તીવ્ર) લાગતાં હોય તો એની મજા જ કઈંક અલગ હોય છે!  જેમ કે રાગ બિહાગ અને લલિત જેમાં શુદ્ધ અને તીવ્ર મધ્યમ લાગે છે. અને બંને આખા અલજ રાગ છે. એવોજ બીજો રાગ છે, જોગ, જેમાં શુદ્ધ અને કોમળ ગાંધાર લાગે છે. રાગ લલિત બહુ મસ્ત છે..... આ રાગ પર જગજીતસિંહ એ ગાયેલી આ ગઝલ બહુ સરસ છે. આ જ ગઝલ નો બીજો વરસન પપ્પોન એ ગયેલું છે... એ પણ સરસ છે. ઈશ્કિયા ફિલ્મનો બડી ધીરે જલી રે....પણ રાગ લલિત પર આધારિત સરસ ગીત છે...

આલ્બમ: cry  for cry ગીત: અપને ચેહરે સે જો ઝાહિર હૈ, છૂપાયે કૈસે..... Child Rights and You (CRY) is the best NGO for children in India that works towards creating happier and healthier childhoods for underprivileged children. CRY બાળકો પર કામ કરતી સંસ્થા માટે જગજિતસિંહે એક આલ્બમ લોન્ચ કર્યું હતું - CRY FOR CRY - 1995 માં  આ આલ્બમની દરેક ગઝલો ના શબ્દો બહુ જોરદાર અને ચોટદાર છે. અને સંગીત થોડું દર્દ ભર્યું અને ગમગીન છે... આ ગઝલોને ઘણીવાર સાંભળી છે. અને હવે સમજાય છે કે મને આ શા માટે ગમે છે. શું જાદુ છે અને સંગીતમાં... જાદુ છે રાગ ભૈરવીનો.... જગજિતસિંહની ભૈરવી આખી અલગ છે, થોડી દર્દ વાળી , ગમગીન પણ મનને સુકુન આપતી, અને મીઠી લાગતી. કોઈ ઉતાવળ નથી. ભૈરવીના બધા સરસ સ્વરો અને જગજિતનો મખમલી અવાજ.... વાત જ કૈંક અલગ છે....       अपने चेहरे से जो ज़ाहिर है छुपाएँ कैसे तेरी मर्ज़ी के मुताबिक़ नज़र आएँ कैसे घर सजाने का तसव्वुर तो बहुत ब'अद का है पहले ये तय हो कि इस घर को बचाएँ कैसे क़हक़हा आँख का बरताव बदल देता है हँसने वाले तुझे आँसू नज़र आएँ कैसे कोई अपनी ही नज़र से तो हमें देख...

ખબર નહિ કેમ પણ કુદરત / ભગવાન મને ટીમ લીડરના રોલમાં નાખી દે છે! કદાચ ગયા જન્મોના કર્મો હશે!  ધોરણ 6 - ક્લાસ મોનીટર - નાગરવંડી પ્રાથમિક શાળા મારો પ્રથમ અનુભવ! હું જ્યારે ધોરણ 6 માં હતો. મારો ધ્યાન ભણવા કરતાં રમવામાં  વધારે હતો. હું ક્રિકેટ રમતો. પતંગને ઉડાવવાનો બહુ શોક હતો. શાળાના બ્રેક માં નાસ્તો કરી અમે દોડા દોડી રમતાં. હું બહુ ઝડપથી દોડતો.... સ્પીડ ની એક મજા હતી! જ્યારે કોઈ સાહેબ ન હોય ત્યારે છોકરાઓ બહુ તોફાન કરતાં અને બહુ અવાજ કરતાં એટલે બાજુમાં બીજા કલાસને ડિસ્ટર્બ થતું. એક દિવસ સાહેબે મને અચાનક ક્લાસ.મોનીટર બનાવી દીધો! સાહેબ ન હોય ત્યારે ક્લાસ મોનીટર કરવાનું! છોકરાઓ તોફાન ન કરે, અવાજ ન કરે એનું ધ્યાન રાખવાનું... પણ મને તો એ કામ અઘરું લાગ્યું.... આ તો મુસીબત છે યાર.. છોકરાઓ તો સંભાળતા જ નહિ અને માનતા નહિ...! મને આ મોનીટરીંગ માં મજા ન આવી.... ધ્યાર્યું પરિણામ ન મળ્યું.... ધોરણ 8 -  ક્લાસ  મોનીટર - વી ડી હાઈસ્કૂલ પ્રાથમિક શાળામાંથી નીકળીને હાઈસ્કૂલ ના પ્રથમ જ વર્ષે ધોરણ 8 માં પણ ક્લાસ ટીચર એ મને મોનીટર બનાવી દિધો! જો કે ફરીથી મને મજા ન આવી... ફરીથી મને લાગ્યું કે કો...

ઘરમાં  ઘણા લોકોની આદત હોય છે કે બિન જરૂરી વસ્તુઓ ઘરમાં ભેગી કર્યે  છે. બજાર / મોલમાંથી સમાન લઇ આવે અને પછી એના ખાલી બોક્સ, પ્લાસ્ટિકની થેલી, ગ્લાસની બોટલ, બીલ ફેંકતા નથી. પણ મને એ વસ્તુ પસંદ નથી. હું આ બધી વસ્તુ ફેંકી દઉં છું. મારા ઘર અને ઓફિસમાં dustbin મારી ગમતી વસ્તુ છે. હું એમાં વસ્તુ ફેંકતો રહું છું અને dustbin ભરતો રહું છું. ATM સ્લીપ ઘણા લોકો કોઈ કામનું ન હોવા છતાં ATM સ્લીપ ને પણ ફેંકતા નથી! એને પણ પર્સમાં ભેગી કર્યે જાય છે! ગજબ છે! એની પર્સ જુવો તો ATM સ્લીપના કચરાથી ભરાયેલી હોય છે! મોબાઈલ હું મૉટોરોલાનો મોબાઈલ પસંદ કરું છું. કારણ કે એમાં ગૂગલની pure એન્ડ્રોઇડ OS છે. કોઈ ફાલતુ apps નથી. વોલપેપર પણ કોઈ સીમ્પલ રાખું ચુ અને વારે ઘડીયે બદલતો નથી. રિંગ ટોન પણ બહુ સામાન્ય હોય છે, નવા ટ્રેન્ડ પ્રમાણે બદલતો નથી. કોમ્પ્યુટર મારા ફાઇલ્સ અને ફોલ્ડર્સ વ્યવસ્થિત નામ સાથે બહુ organised હોય છે. બિન જરૂરી ફાઇલ્સ અને ફોલ્ડર્સને હું સાફ કરતો રાહુ છું. લેટેસ્ટ ટ્રેન્ડ પ્રમાણે કે કોઈ શોખ ખાતર વોલપેપર રાખતો નથી. વૉલેટ મારી વોલેટ માં હું પૈસા સિવાય મને કોઈ કાગળ કે બીજી વસ્તુ રાખવ...

મને કોઈ પૂછે કે તારું સપનું શું છે તો હું શું જવાબ આપું? 45 વર્ષે જો કોઈ પૂછે તો હું શું જવાબ આપું! સ્કૂલમાં ભણતી વખતે કે બોર્ડની પરીક્ષા આપતી વખતે આ પ્રશ્ન ઠીક છે, પણ 45 વર્ષ?! જોકે સપના કરતા એમ કહી શકાય કે મને શું કરવું ગમે. હા તો જવાબ છે પાયલોટ બનવાનું મને ગમે! તમને લાગશે હેં, પયાલોટ?? IT મૂકીને આ પયાલોટની વાત ક્યાંથી આવી! હા.. હા..! બ્લોગમાં હું ઘણી વખત લખું એ સીધી વાત નથી હોતી, પણ એ કોઈ ઉદાહરણ હોય છે, અથવા એનાથી હું કૈંક બીજી વાત કહેવાની કોશીશ કરતો હોઉં છું. મને આ રીતે કોઈ દૃષ્ટાંત આપીને લખવાની મજા આવે! મારે પયાલોટ બનવું ગમે. મતલબ કે હું જ્યાં પણ હોઉં તેનાથી મોટું વિચારું અને કરું, ત્યાંનો ત્યાં ન રહું. મારુ મન કોઈ કલ્પનામાં કોઈ યોજનામાં ખોવાઈ જાય. હું આકાશમાં ઉંડુ, પણ "એકલો નહિ". હું મારી સાથે બીજાને પણ લઇ જવું. એ લોકો જ્યાં હોય ત્યાંથી એમનો હાથ પકડીને એમને પણ ઊંચકી લઉં. મારી સફળતાની સાથે, હું કોઈ બીજાને મારા પ્રયત્નથી સફળ બનાવું. મારે એવું પાયલોટ બનવું ગમે.... જે પોતે ઉપર ઉઠે અને બીજાને પણ ઉપર લઇ જાય. મારે એવું નથી બનવું કે જે કોઈ સ્વાર્થી હોય અને પોતાની સફળતા માટે બીજ...

  કૈલાસ કે નિવાસી.... બસ માં નારણ સ્વામીનો ભજન વાગી રહ્યો છે.... હાર્મોનિયમ નો ભરપૂર ઉપયોગ છે.... અને વચ્ચે વચ્ચે બીજા ગીતો વાગી રહ્યા છે.... ચલતે ચલતે યું હી કોઈ મિલ ગયા થા તુજે યાદ કર લીયા હૈ.... ઇબાદત કી તરહ જહાં ડાળ ડાળ પર સોને કી ચીડિયા.... એક જ રાગ પર આધારિત ગીતો.... રાગ ભૂપાલી... મજા આવી.... સરસ રાગ છે....! ❤️ હાર્મોનિયમ અને તબલાની સંગત....! આ સાંભળીને જગજિતસિંહ નો એ તાલ અને ઢોલકી અને મખમલી અવાજ યાદ આવી ગયો....  અને અચાનક દુશ્મન ફિલ્મનો જગજિતસિંહ એ ગાયેલું ગીત... "ચિઠ્ઠી ના કોઈ સંદેશ, જાને વો કૈસા દેશ જહાં તુમ ચાલે ગયે...." યાદ આવી ગયું.... કદાચ આ પણ રાગ ભૂપાલી હોય શકે!

  હમણાં WhatsApp પર એક મિત્રનો સ્ટેટ્સ જોયું. એણે આ ગીત પોસ્ટ કર્યું હતું.... આ ગીત સાંભળીને હું ક્યાંક ખોવાઈ ગયો.... શું છે આ ગીતનો આકર્ષણ? R D નો સંગીત છે... અને રાગ ભૈરવી છે...... પણ સૌથી વધુ તો મને ગીતની શરૂઆતની માત્ર 18 સેકન્ડ્સ ગમે છે.... કારણ? એ શરૂઆત અને ફ્લુટ.... R D જયારે મંદ્ર ફ્લુટ નો ઉપયોગ કરે છે ત્યારે એ બહુ અદભુત, કમાલ  હોય છે... લાજવાબ હોય છે.... બસ એમ થાય જાણે સાંભળતા જ રહીયે....    

ज़िन्दगी प्यार का गीत है, इसे हर दिल को गाना पड़ेगा ज़िन्दगी ग़म का सागर भी है, हसके उस पार जाना पड़ेगा जिसका जितना हो आँचल यहाँ पर, उसको सौगात उतनी मिलेगी फूल जीवन में अगर ना खिले तो, काटों से भी निभाना पड़ेगा है अगर दूर मंज़िल तो क्या, रास्ता भी है मुश्किल तो क्या रात तारों भरी ना मिले तो, दिल का दीपक जलाना पड़ेगा ज़िन्दगी एक पहेली भी है, सुख दुःख की सहेली भी है ज़िन्दगी एक वचन भी तो है, जिसे सबको निभाना पड़ेगा ज़िन्दगी प्यार का गीत है, इसे हर दिल को गाना पड़ेगा Whatsapp, instagram, facebook પર રોજ ઢગલાબંધ સુવિચારો, સ્ટેટસ, રિલ્સ વગેરે આવ્યા કરે છે.... લોકો જસ્ટ જુવે છે અને પુરા વાંચતા પણ નથી, શક્ય પણ નથી. બધાને મગજ અને હ્રદયમાં ઉતરીએ તો થાકી જવાય.... કોણ ખોટી ઉપાધિ કરે.... અને દરેકને પોતાની ફિલોસોફી અને સુવિચારો બીજા કરતા સારા લાગે છે... એટલે લોકો બીજાના સુવિચારો વાંચતા નથી પણ પોતાના શેર કરે છે! પણ આ ગીતના શબ્દો સરસ અને સરળ છે.... જિંદગી જેવી અઘરી વાત ને સરળ શબ્દોમાં કહી છે... hotstar પર રાધાકૃષ્ણની સરસ સીરિયલ છે.... રાધા અને કૃષ્ણનાં જીવનમાં પણ ચારે બાજુથી મુશ્કેલી, સંઘર્ષ અને પીડા છે... પણ બંન...

ક્યારેક મનમાં ઘણાં પ્રશ્નોની ધમાચકડી ચાલતી હોય છે.... મારી સાથે આવું કેમ? મને આ કે ઓ વસ્તુ શું કામ ન મળી? અથવા એણે એવું શું કામ કર્યું? આ કે ઓ વસ્તુ મારાથી કેમ જૂટવાઈ ગઈ? આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ મળતાં નથી.... અને પછી આગળ એક ટ્રક જતી દેખાય છે અને એમાં લખેલું હોય છે... किस्मत से ज्यादा और वक्त से पहले, ना मिला है, ना मिलेगा । આ વાંચીને કુદરતી રીતે માથા પર હાથ હાલ્યો જાય... અને મન સમજી જાય.... અને ઉદ્દગાર નીકળી જાય... ઓય ભણ્યા.... ! ઘણી વખત એક ને એક સંદેશો તમારી સામે આવે છે.....

  ઘણાં વર્ષોથી હું ટૂંકી બા નો શર્ટ જ પહેરું છું! આ લેખ વાંચનાર ને લાગશે કે એમાં શું? ટૂંકી બા કે લાંબી બા, જે પહેરવું હોય એ પહેરો! પણ આ માત્ર શર્ટની વાત નથી, એમાં પણ એક ફિલોસોફી છે! હા.... હા...! સામાન્ય વ્યક્તિને એક વૃક્ષ, નદી, પહાડમાં જે ન દેખાય એ, એક ચિત્રકાર અને ફોટોગ્રાફરને દેખાય છે. એ લોકોની સર્જન શક્તિ અલગ હોય છે, એ લોકોની કલ્પના શક્તિ અને વિચાર શક્તિ અલગ હોય છે! એ જ રીતે જે લોકો ને લખવાનો શોખ હોય, એ કંઈ પણ વિષય પર નિબંધ લખી શકે છે! એ શબ્દોની કમાલ છે, કળા છે. લખવાનો એક આનંદ છે. આપણે માત્ર નાકથી જ શ્વાસ નથી લેતા, આપણાં શરીર પરની ચામડી શ્વાસ લે છે. ચામડીમાં છિદ્રો હોય છે, એ પણ શ્વાસ લે છે! અને ગરમીથી પસીનો આવે છે.... લાંબી બાના શર્ટમાં એક બંધન છે! હાથ ઢંકાઈ જાય છે, મૂંઝારો થાય છે. ખાસ કરીને ગરમીમાં અકળામણ થાય છે. ગરમીમાં બસની બારી ખુલી હોય અને હવા આવે તો મજા આવે. ટૂંકી બાના શર્ટમાં જાણે હાથના વાળ (રૂંવાટી) પણ શ્વાસ લઈ રહ્યા છે.... જાણે એક મુક્તિનો અહેસાસ છે.... એક ખુલ્લાપન છે.....! જીવનમાં દરેક જગ્યાએ જ ખુલ્લાપન, સ્વતંત્રતા જોઈએ.... લાંબી બાના શર્ટની જેમ કોઈ બંધન નહિ, ટૂંકી બ...

  સ્ટોક માર્કેટના ઇન્વેસ્ટમેન્ટની ઉપાધિ બસમાં ટ્રાવેલિંગ કરતી વખતે ઘણાં લોકોને સ્ટોક માર્કેટની એપનો ઉપયોગ કરતાં જોયા છે. પોતાનો પોર્ટફોલિયો, સ્ટોકના ભાવ, યૂટ્યુબ વિડિયો બધું જુવે. આજ હાલાત ઘણાં ઓફિસ સ્ટાફની પણ છે. કામ કરતાં કરતા વચ્ચે માર્કેટ ને જોયા કરે! માર્કેટ ઘણાં બધાં કારણોથી ઉપર જાય છે, દેશના કારણો અને વિદેશના કારણો એના પર અસર કરે છે. ખાસ કરીને યુદ્ધને લઈને કોઈપણ સમાચાર હોય જે કોઈ ખરેખર હુમલો હોય તો માર્કેટ ઉલટ પુલટ થઈ જાય છે. જે લોકોએ સ્ટોક માર્કેટમાં ઇન્વેસ્ટ કર્યું હોય, એ લોકોને યુદ્ધના સમાચારથી બહુ બીક લાગે... યુદ્ધની ભયાનકતા અને કત્લેઆમ કરતા એ લોકોને પોતાના ઇન્વેસ્ટમેન્ટ નિ વધારે ચિંતા હોય! યુદ્ધ થઈ જશે તો? મારા ઇન્વેસ્ટમેન્ટ નું શું થશે?! આર્થિક નુકશાની કરતાં મનની અશાંતિ વધારે ખરાબ છે. મન સતત સ્ટોક માર્કેટ અને પ્રોફિટ અને લોસ માં લાગ્યું હોય એ વધારે ખરાબ છે. જેમ કે કોઈ એક સ્તોકમાં 5000 ઇનવેસ્ટ કર્યા પછી એ કેટલું ઉપર અને નીચે જાય છે, કેટલું રિટર્ન મળે અને હું જલ્દી જલદી નફો બુક કરી લઉં, અને બીજાને ખબર પણ ન પડે! જાણે હું કોઈ જિંદગીની બાજી જીતી ગયો! પોતાની જાતને શક્તિશાળી ...

  રાહુ અને કેતુ ગ્રહો અને એનું પ્રતિકાત્મક મૂલ્યાંકન રાહુ અને કેતુ આપણી જન્મ કુંડળીમાં મહત્વના ગ્રહો છે.  પણ છે બંને છાયા ગ્રહો. મતલબ ખરેખર એનું અસ્તિત્વ નથી. રાહુ કે જે માત્ર માથું છે.... ધડ નથી. અને કેતુ જે માત્ર ધડ છે, માથું નથી. માથું મતલબ? દિમાગ! ગણતરી.... બુદ્ધિ, સ્વાર્થ, બચાવ, રક્ષણ, હુમલો... ધડ મતલબ? ભાવના, સંવેદના, લાગણી, પ્રેમ, કરુણા, ત્યાગ શરીરમાં મગજ અને હૃદય બંને અંગો છે.... જેને જોઈ શકાય....બન બુદ્ધિ અને લાગણી એ બંને મગજ અને હૃદય સાથે સંકળાયેલા હોવા છતાં, એને જોઈ શકતા નથી. એ છાયા છે.... એક વિચાર એક ભાવના.... રાહુ અને કેતુ જેમ છાયા ગ્રહો... પણ બુદ્ધિ અને ભાવના ને ન જોઈ શકાય છતાં એને અનુભવી શકાય છે અને આપણે સૌથી વધુ પ્રભાવિત કરે છે. જે વ્યક્તિ પર બુદ્ધિનો પ્રભાવ વધારે એનું જીવન એવું, અને જે વ્યક્તિ પર ભાવનાનું પ્રભાવ વધારે એનું જીવન એવું. બુદ્ધિ અને ભાવના છે બંને વિરોધાભાષી... રાહુ અને કેતુ નો પણ એવું જ છે.... બંને વિરોધાભાસી.... જેમ આપણું માથું એક દિશામાં અને ધડ વિરૂદ્ધ દિશામાં હોય છે, એમ રાહુ અને કેતુ આપણી કુંડળી માં બંને ગ્રહો સામ સામે હોય છે, વિરૂદ્ધ દિશામ...

 

  ભુજમાં રામધુન પાસે, રવિવારે સાંજે એક થી દોઢ કલાક માટે પુસ્તકનો સ્ટોલ હોય છે ... જેને વાંચનમાં રસ હોય તે આવે, જુવે અને ગમેંતો મફતમાં પુસ્તક વાંચવા માટે લઈ જાય. ત્યાંથી મારા હાથમાં આ પુસ્તક હાથમાં આવ્યું... મોટી નવલકથા વાંચવામાં મને મજા ન આવે, આળસ આવે! મારે જેવા લોકો માટે આવી ટૂંકી વાર્તા બરોબર..... થોડા પાનાંમાં પૂરી થઈ જાય 😀 ઘણા વર્ષો પછી આવું કોઈક ગુજરાતીનું પુસ્તક વાંચવા લીધું... ગુજરાતી માતૃભાષા હોવાથી એના પ્રત્યે મને એક અલગ જ પ્રેમ છે. વાંચવા અને લખવાની મજા આવે. 1999 માં પ્રકાશિત થયેલું પુસ્તક છે, અને વાર્તાઓ એનાથી પણ જૂની છે... પણ આવી વાર્તાઓ ને સમય નો કોઈ બાધ નથી નડતો.... એ એવીજ તરોતાજી રહે છે.... લેખકની લેખનશૈલી સરસ છે... જબરદસ્ત પકડ છે.... તમે એમાં ખોવાઈ જાવ, ડૂબી જાવ... જાણે કોઈ ફિલ્મ જોતા હોઈએ એવા દ્રશ્યો દેખાય.... આપણે એમાં ડૂબતા જઈએ... એકદમ સટિક શબ્દો.... જેના દ્વારા પાત્રો પોતાની ભાવનાઓ, જિંદગીની હકીકતો... ને વ્યક્ત કરતા જાય.... ગુજરાતી ભાષાની કમાલ.... એ શબ્દો, લાગણીનું નિરૂપણ..... વાહ!  લેખકે આવી વાર્તાઓથી ઘણા એવોર્ડ્સ મેળવ્યા છે.... પુરસ્કૃત થયેલી વાર્તાઓનો સ...

વાહ... સંજય લીલા ભણશાલી 😇 અદ્ભુત.... એમના ગીતો રાગો ઉપર આધારિત હોય છે.... "સકલ બન" રાગ બહાર ઉપર આધારિત છે..... જેમાં બને "નિ" નો ઉપયોગ થયા છે... આ ગીતમાં "નિ નિ (શુદ્ધ) સા, નિ નિ (કોમળ) પ મ પ" અદ્ભુત... કમાલ....👌🏻👌🏻👌🏻 એમનો બીજો પસંદગીનો રાગ "યમન"... ❤️❤️😇 "માસુમ દિલ હૈ મેરા..." "સૈયાં હટો જવો..." ઓહ., શું લખું...? મારી પાસે શબ્દો નથી... કયો રાગ છે, ખબર નથી... જે પણ છે... બહુ અદ્ભુત છે., હાર્મોનિયમ વાગી રહ્યો છે....

 

 

 

 

 

  *** પ્રસ્તાવના *** ઓ... હો.... હો.... ભારી ભરખમ શીર્ષક છે નહિ..! કેટલા બધા પુસ્તકો એના પર લખાઈ ગયા, અનેં કેટ કેટલાય... લેખો છાપાંઓની પૂર્તિમાં આવી ગયા..... આ વિષય જ એવો છે.. એના વિશે હરકોઈ પોતાની માન્યતા, વિચારો, અનુભવો લખી શકે.... ઘણો સ્કોપ છે!  આજે સવારે ઓફિસ જવા માટે બસ પકડતા પહેલા, બાકી પાર્ક કરી તો એક દૃશ્ય જોયું... એનો ફોટો પાડ્યો અને અહી મૂક્યું છે.... અને મારા મનમાં કેટલાય વિચારો અને લાગણીઓ આવી અને ગઈ.... એના પરથી આ લેખ લખું છું. *** ડ્રાઇવર *** ડ્રાઈવરે પોતાના આંતરિક વસ્ત્રો પોતાની ગાડીના વાઇપર પર સુકાવ્યા છે! મને લાગે છે કદાચ એ ગાડી પણ એની નહિ હોય, કોઈ ટ્રાવેલ એજન્સી ની હશે... એ ડ્રાઇવર હશે.... બાજુમાં કોઈ ચાની કેબિન પાસે ચા પી રહ્યો હશે.... આ ભુજમાં કચ્છમિત્ર પાસે આવેલી હોટલ છે... બહુ જૂનું નામ જે હવે રેનોવેશન પછી આખી બદલાઈ ગઈ છે.... અહી ડોરમેટરી છે, ડ્રાઇવર એમાં રોકાણો હશે, સવારે કોમન બાથરૂમ માં ન્હાયા પછી એણે પોતાના આંતરિક વસ્ત્રો, અહી ગાડીના વાઇપર પર સુકવ્યા છે.... આંતરિક વસ્ત્રોની બ્રાન્ડ સામાન્ય છે..  માચો.... જોકી જેવી મોંગી નથી... સ્વાભાવિક છે, એની આર્...

  ટ્વીટર ને ફેસબુક કરતા પણ વધારે ધારદાર / અસરકારક સુવાક્ય ક્યારેક રિક્ષા પાછળ લખેલા જોવા મળે! ભલે એ લોકો વધારે ભણેલા ન હોય, અંગ્રેજી આવડતું ન હોય, પણ એ કોઈ પણ જાતના બીજાની "લાઈક્સ" ની અપેક્ષા વગર મનની સ્પષ્ટ વાત કહી દે છે... આવું જ એક વાક્ય એટલે "કાં જા, કાં જાવા દે..!", જોકે આ ટ્રાફિક નાં સંદર્ભમાં છે..... એમાં અમુક વાહન ચાલકો ભીડ માંથી પોતાનું વાહન કાઢી ન શકે, એટલે ઊભા પડ્યા હોય અને પાછળ વાળા ની લાઈનો લાગી જાય... ન પોતે આગળ જાય, ન બીજા ને આગળ જવા દે.... એટલે એમને સંબોધીને આ વાક્ય લખાયેલું છે.... "કાં જા, કાં જાવા દે..!" પણ, મારે કંઈક બીજું લખવું છે.... બીજી જગ્યા એ પણ આ વાત લાગુ પડે છે.... ઓફિસ વર્ક કલ્ચર માં પણ! અમુક લોકો કામ કરે નહિ અને બીજાને કરવા પણ ન દે.... માત્ર બીજાની ચુગલી...... મને આ પ્રોબ્લેમ છે અને તે પ્રોબ્લેમ છે! આ માણસ આવો છે, અને ઓ માણસ એવો છે! સાહેબ એવા છે અને તેવા છે.... એમની વાતો માં સમસ્યા જ સમસ્યા હોય છે... જરૂર છે, સમસ્યાના સમાધાન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવાની. આપણે આ પરિસ્થિતિમાં શું કરી શકીએ એમ છીએ..... જો કંઈ કરી શકીએ તો કરવું જોઈએ.....

 

અત્યારે બસમાં બેઠો છું. એક આન્ટી ગાંધીધામથી ચડ્યા... ત્રણ જણાની સીટમાં બારી બાજુ એક ભાઈ બેઠા હતા.... એ વચ્ચે જગ્યા રાખીને બીજી સાઈડમાં બેઠા..... પછી કોઈ યુવતી આવી. એણે બહેન ને કીધું કે અંદર જાવને.... આન્ટી એ કીધું.... મારે વચ્ચે નથી બેસવું... તારે બેસવુ હોય તો તું જા.... યુવતી અંદર ગઈ, પણ, એણે back pack (થેલો) પહેર્યો હતો... એટલે સીટમાં અંદર જતી વખતે... આંટી ને થોડી અગવડતા પડી.. થેલો આડો આવ્યો... આંટી નાં ચહેરા નાં હાવ ભાવ... એકદમ ગુસ્સા વારા થઈ ગયા... અને યુવતીના થેલા ને જોરથી સાઇડ માં કર્યું..... યુવતીને ઉતરવાનું થયું.... વરી પાછું એ જ... યુવતી સીટ માંથી બહાર આવી... આંટી ને થેલો નડ્યો... આ વખતે તો આન્ટી બહુ ગુસ્સે થઈ ગયા.... કંઈ બોલ્યા નહિ... પણ ચહેરા નાં હાવભાવ ખતરનાક હતા... થેલા ને જોરથી સાઈડમાં હળસેલ્યો....! અને બીજા મુસાફરો સામે જોઇને કંઇક બોલ્યા... ફરિયાદ કરી.... પણ કોઈ એ પ્રતિભાવ ન આપ્યો **** આવું ઘણીવાર લોકોની માનસિકતા બારે આવી જાય છે.... ઉભરો આવી જાય છે.... ઘરના, ઓફિસના, સામાજિક, આર્થિક ઘણી સમસ્યાઓ લોકો ને હોય છે..... ને અંદર ને અંદર ખાય છે... ઘણી બધી સમસ્યાનો કોઈ ઉપાય જડતો...