🎹 Nitesh Goswami 💻

  જે છે તેના કરતાં એને જુદા રૂપમાં જોવું તે જ સર્જન છે. કેટલું સરસ વાક્ય છે નહિ? અત્યારે એક પુસ્તકમાં જોયું તો વિચાર્યું કે ચાલો બ્લોગમાં લખું! આ વાત ખાસ તો ઓફિસમાં સ્ટાફને શીખવા જેવી છે. કારણ કે મોટા ભાગના લોકો ઓફિસમાં જે કામ કરે છે અથવા એને જે કામ આપવામાં આવ્યું છે એનાથી આગળ વિચારતા નથી અને કંઈ કરતાં નથી. મને એ પસંદ નથી. મને તો પસંદ છે કંઇક નવું કરવાનું. મને કોઈએ કીધું ન હોય અને મારા કાર્યક્ષેતમાં ન આવતું હોય તો પણ મને એમાં હું શું કંઇ સારું કરી શકુબે વિચાર આવે અને કરું પણ ખરો! મને એ વાક્ય બહુ પસંદ છે અને હું બિલકુલ એને અનુસરું છું. Windows 95 થી લઈને Windows 11 Server 2000 થી લઈને Server 2025 Office 97 થી લઈને Office 2024 Linux ના અલગ અલગ distros Raspberry Pi  Hardware અને Networking માં ઘણું બધું IT સિવાયના બીજા ઘણાં કામો...  લીસ્ટ લાંબુ છે!!! આ સર્જન કરવાની મજા જ કંઇક અલગ છે, જે છે એના કરતાં કંઈક અલગ, કંઇક નવું...

  આપણે ખ્યાલ છે કે મુકેશ અંબાણીએ જીઓ લોન્ચ કરતી વખતે કહયું હતું કે "Data is Oil" પણ મારા માટે તો "Data is God " કારણ?   એપ્રિલ - 1998માં ડિપ્લોમાં ઈન ઇલેકટ્રીકલ કર્યા પછી માર્ચ-1999 થી આઈ. ટી. ફિલ્ડમાં કામ કરું છું. શરૂઆત મેં સામાન્ય કમ્પ્યુટર ઓપરેટરથી કરી. પછી અલગ અલગ કોમ્પ્યુટર કોર્સીસ કર્યા અને "હાર્ડવેર એન્જીનીર" તરીકે કામ કર્યું.  ત્યાંથી આગળ વધ્યો અને બીજી જવાબદારી લીધી. ડેટા એનાલિસિસ કર્યું.  અને મને આ કામ કરવામાં સૌથી વધારે મજા આવી.  ડેટા એનાલિસિસના કામે મારી નોકરીમાં બહુ મોટું યોગદાન આપ્યું, જેનાથી મારી સારી પ્રગતિ થઇ. દરેક બિઝિનેસ્સ માટે ડેટા બહુ મહત્વના છે એટલે જ એનું રિપોર્ટિંગ અને એનાલિસિસ પણ મહત્વનું છે.  આ કામ માટે Excel  અને sql query બહુ મહત્વના છે. જો એ આવડે તો ભયોભયો !

ગયા રવિવારે એટલે કે 11/05/2025 ના વિશ્વ માતૃત્વ દિવસ હતો. માતૃત્વ અને માં ઉપર તો ભલભલા લખીને ટૂંકા પડી ગયા છે! એટલે લખવા કરતાં અહીં બે ફિલ્મોનો જરૂર ઉલ્લેખ કરીશ જે માતૃત્વ વિષે ઘણું કહી જાય છે – પ્રેમ, મમતા અને ત્યાગ. અમર પ્રેમ અને આરાધના. બંને ફિલ્મોના પોસ્ટર જુઓ અને કલાકાર જુઓ, ગીતો જુઓ તો સાચી સ્ટોરીનો તો ખ્યાલ જ નથી આવતો. એમ લાગે કે સ્ત્રી અને પુરુષના પ્રેમની વાર્તા હશે. પણ બિલકુલ એવું નથી. બંને ફિલ્મોમાં રાજેશ ખન્ના અને શર્મિલા ટાગોર છે. એ બંનેનો અભિનય લાજવાબ છે. સ્ક્રિપ્ટ, ડાયલોગ અને અદભૂત સંગીત. ખાસ કરીને ફિલ્મના બીજા ભાગમાં આખી સ્ટોરી બદલાઇ જાય છે. મોટો ટ્વીસ્ટ આવે છે. માં અને માતૃત્વની પરીક્ષા આવે છે. માંને બહુ જ કપરા દુઃખોનો સામનો કરવો પડે છે પણ એ હિંમત હારતી નથી. એ પોતાના પુત્ર માટે બધું જ કરે છે. ખાસ કરીને અમર પ્રેમમાં તો એ સગો દિકરો નથી, છતાં પણ માંના પ્રેમમાં કોઈ કસર નથી. અને એટલે જ મને અમર પ્રેમ, આરાધના કરતાં વધારે ગમે છે. અમર પ્રેમની વાત જ અલગ છે. કોઈ પણ જાતના લોહીના સંબંધ વગર પણ પ્રેમ હોઈ શકે છે, માની મમતા હોય શકે છે, જે રીતે આપણે સૌ કોઈને ભગવાન સ્વરૂપે દેવી/દુર્ગા/પાર...

અવાર નવાર ઘરે ઘરેથી કચરો લેવા માટે આવતી ગાડીમાં એનું એ જ ગીત સાંભળીને આપણે સૌ કંટાળી ગયા છીએ! સ્વચ્છ ભારતકા ઇરાદા, ઇરાદા કર લીયા હમને...! પણ મેં ઘણી વખત વિચાર્યું કે એ ગીતને હું કીબોર્ડ પર વગાડી જોઉં! જે રીતે દરેક ચિત્રકારને બધી વસ્તુમાં રંગો દેખાય એમ મારા જેવા સંગીત રસિયાને કોઈ ગીત સાંભળે અને પસંદ પડે તો સૌથી પહેલાં એક પ્રશ્ન થાય કે કયું રાગ હશે? કયા સુર લાગતા હશે? બસ પછી કીબોર્ડ પર મથામણ કરે અને જુવે... ક્યારેક સારું વાગે અને ક્યારેક ખરાબ.... ક્યારે કે કંઈક રાગ વિશે ખબર પડે અને ક્યારેક ખબર ન પડે.... ઘણી વાર "સા" જ કયો છે એ જ ખબર ન પડે. પણ મજા દર વખતે આવે. બાકી તો શોખનો વિષય છે, જેને સમજાય એને જ સમજાય!!

  દૂરદર્શન પર તો રામાયણ અને મહાભારત સીરીયલ જોઈ છે. એના પછી હોટ સ્ટાર પર નવી રામાયણ અને મહાભારત પણ જોઈ. એ પણ સરસ છે. રાધાકૃષ્ણ પણ જોઈ એ પણ બહુ સરસ છે. હમણાં સોનીલીવ પર વીર હનુમાન શરૂ થઈ છે એ પણ બહુ સરસ છે. ખાસ કરીને ટાઇટલ ગીત પસંદ પડી જાય એવું. વિડિઓ એ આઈ થી બનાવ્યું છે એ પણ સારું લાગે છે. નાનપણના પાત્ર જે બાળકએ ભજવ્યું છે એ સરસ છે. રામાયણમાં મુખ્ય પાત્ર રામ અને સીતા છે, એમાં હનુમાનની ઘણી ભૂમિકા છે. પણ હનુમાનની નાનપણની કથા આ સિરીઝમાં બહુ વિસ્તારથી બતાવી છે. એ જોઈને લાગે છે કે હમુમાન વિશેની ઘણી વાતો આપણે નથી ખબર. પાત્રો, ગ્રાફિક્સ, ડાયલોગ, સંગીત બધું સારું છે. જોવાનું ચુકતા નહિ!

બસની આગળની સીટમાં એક નાનકડી છોકરી સરસ તૈયાર થઈ છે. • હાથમાં પ્લાસ્ટિકની રીંગ • આંખમાં કાજળ • હોઠ પર લિપસ્ટિક • સરસ ડ્રેસ • નખમાં ગુલાબી નેઇલ પોલિશ • માથાના વાળમાં સરસ રીબીન • અને હા નજર ન લાગે એ માટે કાળો ટિક્કો  અને કોઈ ગીત ગુનગુણાવે છે!  સીટ પર ઊભી, પાછળ વળીને બારીમાંથી જોઈ રહી છે...! બાળકો કોઈના લગ્નમાં જતાં હોય, તો કેવા સરસ તૈયાર થઈને ખુશ હોય છે. મજાની લાઇફ!

શિવપુરાણ અનુસાર, જે વ્યક્તિ નિયમિતપણે માથાના એક છેડાથી બીજા છેડા સુધી રાખથી બનેલું ત્રિપુંડ (ત્રણ રેખાઓ) કપાળ પર લગાડે છે, તેના બધા પાપોનો નાશ થાય છે અને તે વ્યક્તિ શિવના આશીર્વાદ માટે પાત્ર બને છે.  પણ આ રાખ / ભસ્મનો બીજો ઉદેશ્ય પણ છે. જ્યારે વ્યક્તિ એ પોતાના કપાળ પર લગાડે છે ત્યારે એ સામેવાળાને એક સંદેશો આપે છે. એ સમયમાં ઘણાં લોકો રાખ એ રીતે લગાડતાં અને જ્યારે લોકો વચે ઉગ્ર બોલાચાલી થતી, મગજમારી થતી, ત્યારે સામેવાળાના કપાળ પર એ રાખ જોઈને કંઈક યાદ આવી જતું. કે ભલે અત્યારે એ ગુસ્સો કરે કે મગજમારી કરે કે હોશિયારી દેખાડે, આખરે તો એ "રાખ" જ થવાનો છે અને હું પણ.... છેલ્લે આપણે સૌ કો "રાખ" જ થવાના છીએ, એ હંમેશા યાદ રાખવાનું છે. આજના સમયમાં માત્ર સાધુઓ સિવાય કોઈ લોકો આ રાખની ત્રિપુંડ કરતાં નથી. અને લોકો એમ માને છે એ લોકોને ક્યારે કંઇ થવાનું નથી. મને આ વાત અને એનો ઉપદેશ હંમેશા યાદ રહે છે. હું ગુસ્સો જરૂર કરું છું પણ મનમાં વેર રાખતો નથી. ગુસ્સા કરતાં "વેર" અને બદલાની ભાવના બહુ ખતરનાક છે.  જ્યારે કોઈ વ્યક્તિ પાસે પૈસો અને પાવર હોય અને જો એ અહંકારી હોય તો જ્યારે એનો...

  1972માં આવેલી આ બાવર્ચી ફિલ્મ 1966માં આવેલી એક બંગાળી ફિલ્મ પરથી બનેલી છે .  જેની આખી સ્ટોરી અને સંદેશ બહુ જ સરસ છે .  રાજેશ ખન્નાની અને બીજા કલાકારોની એકટીંગ લાજવાબ છે .  હૃષીકેશ મુખરજીની ફિલ્મ છે . સંગીત બહુ સરસ છે .   એક અશાંતિ ભરેલું ઘર છે ,  કારણ કે ઘરના લોકોમાં આપસમાં બનતું નથી .  એક બીજાની નિંદા કરવાથી અને બીજામાં માત્ર અવગુણો જ જોવાથી, પોતે બધી રીતે સારા અને બીજા ખરાબ , પોતે બીજા કરતા શ્રેષ્ઠ ,  વધારે મહેનતુ , સારા અને સાચા અને જયારે બીજા એનાથી ઉલ્ટા. જ્યાં આવું હોય એ ઘરમાં અશાંતિ જ હોય.   પણ રઘુ (રાજેશ ખન્ના) આ ઘરમાં એક બાવર્ચી તરીકે આવે છે અને ઘરની આખી પરિસ્થિતિ બદલે છે .  લોકોને એકબીજામાં સારું જોવાની અને બીજા પ્રત્યે સારું વિચારવાની અને પ્રેમ કરવાની વાત કરે છે ,  જેમાં એ સફળ રહે છે . આનાથી ધીરે ધીરે લોકોની માનસિકતા બદલે છે. અને એક અશાંતિથી ભરેલું ઘર શાંતિથી ભરેલું થઇ જાય છે .   પછી આ ઘરેથી વિદાય લઇને આવા કોઈ બીજા ઘરની તલાશમાં અને એને બદલવા માટે નીકળી જાય છે .  1972 માં રજુ થયેલી આ ફિલ્મની વાત દ...

આળસ અને ઓછા શોખને કારણે મેં નવલકથાઓ વાંચી નથી. પણ ઘણાં વર્ષો પછી ઝવેરચંદ મેઘાણીનો આ પુસ્તક લાયબ્રરીના રિસેપ્શન ડેસ્ક પર પડ્યું હતું ,  એટલે હાથમાં લીધું . 300 પાનાનું આ પુસ્કત વાંચીને પૂરું કર્યું . જેમ કોઈ ફિલ્મના ઈન્ટરવલ પહેલા મજા  ન આવે અને પછી ફિલ્મ જોવાની મજા આવે એવી આ નવલકથા છે .  પુસ્તકના અંતે ઝવેરચંદ મેઘાણીનો સાહિત્ય જીવનની તવારીખ આપેલી છે ,  એ જોઈને જ ખ્યાલ આવી જાય કે ઝવેરચંદ મેઘાણીનું સાહિત્યમાં યોગદાન કેટલું છે.  ઝવેરચંદ મેઘાણી દરેક ગુજરાતીને ખબર હશે ,  ભલે એનું સાહિત્ય વાંચ્યું હોય કે નહીં .  આ નવલકથા ઝવેરચંદ મેઘાણીએ બીજા વિદેશી લેખકે લખેલી નવલકથાથી પ્રેરાઈને લખી છે ,  ઘણાં પાત્રો અને પ્રકરણોનો ઉમેરો કર્યો છે .  પુસ્તકના અંતે એની સ્પષ્ટતા કરી છે .  એક વખત વાંચવાનું શરુ કરો પછી, આગળ શું થશે એની ઉત્સુકતા વધી જાય. સરસ નવલકથા છે .  1938 માં લખાયેલી છે ,  એટલે ત્યારના સમયની પરિસ્થિતિ,  લોકોની માનસિકતા ,  ભારતના સ્વતંત્રા પહેલાંની વાત છે . તો પણ નવલકથા એટલી જ પ્રાસંગિક લાગે છે . ...